مترجم سایت

علل عدم موفقیت عملیات

در میان عوامل متعددی كه سرنوشت عملیات كربلای 4 را رقم زد دو عامل بیش از بقیه تعیین كننده بود:

الف: افشا شدن عملیات

نحوه برخورد نظامی عراق با عملیات كربلای 4 و اظهارات بعدی مقامات نظامی این كشور دلالت بر این داشت كه وسیله هوشیاری دشمن صرفاً مشاهده تحركات نیروهای ایرانی نبود، بلكه آنها عمدتاً براطلاعات واصله از دستگاه جاسوسی آمریكا تكیه داشتند.

چنانكه قبلاً اشاره شد، در آن مقطع ارائه اطلاعات نظامی به عراق و مقابله با هر گونه پیروزی جمهوری اسلامی، به عنوان یك مسئله اساسی و اصولی برای آمریكا مطرح بود چون با تزلزل حاكمیت عراق، روسها از موقعیت به دست آمده نهایت بهره‌برداری را می‌نمودند.

اظهارات بعدی برخی از مقامات عراقی در مورد اهداف عملیات و نتایج آن حاكی از آن است كه اطلاعات ارسالی به عراق حاوی نكات قابل ملاحظه‌ای بوده است:

«هدف ایران شهر بصره بوده و هست … ایرانیها اگر موفق می‌شدند هدفهای خود را تحقق بخشند، ارتباط میان سپاه سوم و هفتم را قطع می‌كردند و تمام فاو ،خورعبدالله و شمال بصره را به اشغال خود در می‌آوردند. علت شكست كنونی این است كه ما آماده بودیم و نقشه‌های لازم را طرح كردیم … و از درسهای فاو استفاده نمودیم.»

نكته قابل توجه در اظهارات بعدی عدنان خیرالله، اشاره مستقیم وی به اطلاعات واصله از آمریكا بود.

وزیر دفاع عراق ضمن تشكّر از آمریكا اظهار داشت:

«ما به خاطر این اطلاعات از آنان تشكّر می‌كنیم. اما به آنان خاطر نشان می‌كنیم كه در مقایسه با برخوردشان با ایران، در این مورد تعادل برقرار نبوده است.»

ب: استفاده از تجارب عملیات فاو توسط عراق

اتخاذ استراتژی دفاع متحرك علاوه بر اهداف اصلی، ناظر بر این امر بود كه دشمن با ایجاد تأخیر در عملیات بعدی جمهوری اسلامی كه مرتباً تبلیغات آن نیز در سطح كشور صورت می‌گرفت، تلاش كرد كه تا از یكسو زمین عمومی منطقه فاو تا بصره را مسلح نماید و امكان ادامه عملیات فاو را در این منطقه از بین ببرد و از سوی دیگر تدابیری برای مقابله با تاكتیكهای ویژه آن عملیات بیندیشد.

عراقیها طی فرصت حاصله توانستند با توجه به تاكتیك نیروهای سپاه برای عبور از رودخانه كه عمدتاً متكی به نیروهای غّواص بود و با در نظر گرفتن شرایط و وضعیت جزر و مّد آب، تاكتیكهای جدیدی را برای مقابله با نیروی غّواص اتخاذ كنند. بنابراین، در آستانه عملیات كربلای 4 دشمن بااستفاده از یك فرصت ده ماهه با مسلح كردن زمین منطقه، ایجاد مواضع و استحكامات در ساحل رودخانه و همچنین آرایش سلاح برای پوشاندن سطح آب جهت ممانعت از حركت نیروهای غواص و سایر اقدامات، از آمادگی لازم برای مقابله با تهاجم رزمندگان اسلام برخوردار شده بود.